BİLİMSEL BİR DİSİPLİN OLARAK LOJİSTİK DİSİPLİNİN DİĞER
DİSİPLİNLER İLE İLİŞKİSİ
Bu yazımda size ödev konum olan bu konuyu anlatmaya çalışacağım umarım yardımcı olur sizlere..
Lojistik
Nedir?
Lojistik;
bir ürünün ilk tüketiciden son tüketiciye kadar olan nakliye, depolama,
gümrükleme, ambalajlama dağıtım gibi tüm süreçlerini ifade eder.
TZY
Nedir?
Tedarik
zincirleri boyunca malzemelerin ve bilgilerin tedarikçiler ve müşterileri
arasında karşılıklı akışının etkin ve doğru şekilde sağlanmasına tüm yönetsel
görevler TZY olarak tanımlanır.
Örgüt
Teorisi İle İlişkisi
Yönetim
ve organizasyon yazını içerisinde başlı başına bir yeri olan Örgüt Teorisi,
tedarik zinciri yönetimi ile ilişkisi bakımından araştırmaya en açık konulardan
birisidir.
Örneğin,
nüfus-çevre bilim yaklaşımında ana fikir şudur: Doğadaki canlı varlıklar nasıl
tabii bir seçimle elenip bir kısmının yaşamı son bulurken, diğerleri bir evrim
içinde gelişerek yaşamlarını sürdürüyorsa, organizasyonlar dünyasında da durum
bunun benzeridir. Böylece çevre, örgütsel nüfusu kontrol etmektedir. TZY
bakımından değerlendirildiğinde zinciri bağlı tek bir ilişkinin varlığını nasıl
sürdürdüğü ile değil, aynı kaynak havuzundan faydalanan çevreye duyarlı ve
birbiri ile ilişkileri olan diğer yapıların nasıl başarılı oldukları bir bütün
olarak önem kazanmaktadır. TZY de önemli konulardan biriside kamçı etkisidir
(Bullwhip Effect). Kamçı etkisi özetle tedarik zincirinde müşterilerin
yarattığı küçük değişiklerin büyük talep dalgalanmalarına yol açtığı ve
zincirin tümünü etkilediğini öne süren bir fenomendir.
Stratejik
Yönetim İle İlişkisi
Stratejik
yönetim, diğer yönetim ve organizasyon konularından uzun dönemli faydaya
odaklanması bakımından farklılaşmaktadır. Temel amaçlarından birisi olan ‘’
ortalamanın üzerinde getiri sağlamak’’ hususu tedarikçilerin ve müşterilerin
gücünden doğrudan etkilenmektedir.
Stratejik
Yönetim bakımından TZY veya Lojistik faaliyetleri ; ‘’ Geriye Yönelik
Lojistik’’ ve ‘’İleriye Yönelik Lojistik’’ olarak gruplandırılmıştır. Geriye
yönelik lojistik faaliyetler tedarikçilere doğru, ileriye yönelik lojistik
faaliyetler ise tüketicilere doğru yapılan faaliyetlerdir. Bu faaliyetlerin en
uygun bileşimi işletme açısından, ortalamanın üzerinde kar, bunun paralelinde
bir rekabet üstünlüğü yaratacaktır.
Örgütsel
Davranış İle İlişkisi
Örgütteki
liderlik düzeyinin ve kurumsal desteğin, Tedarik Zinciri ağ yapısının kurulması
ve sürdürülmesinde etkili olduğu, ayrıca tedarik zincirinin yapı, süreç ve
üyelerinin gelişmesinde ‘’lojistikçi liderlerin’’, önerilerinin önemli bir rolü
olduğu belirtilmektedir. Toyota örneğinde General Motors, Ford ve Chrysler gibi
şirketler bağımsız olarak Toyota benzeri etkili üretim ve yönetim sistemlerini
kurmak ve geliştirmek için önemli girişimlerde bulunmuşlardır. Sonuçta ortaya
çıkan şey şudur ki; Toyota’yı inceleyenler ve taklit etmeye çalışanlar,
fabrikaları gezerken gördükleri araç ve uygulamaları sistemin kendisiyle
karşılaştırmışlardır. Oysa ki; bu uygulama ve faaliyetler yazılı kurallara
bağlı olmasına karşın; sürekli katılımcılığı, takım çalışmasını, liderliği,
çalışan motivasyonunu, özdisiplini, detayları önemsemeyi, iş bölümünü ve bunun
gibi örgütsel kültürün birçok unsurunu bünyesinde bulunduran ve yazılı olmayan
kurallar tarafından beslenmektedir.
İnsan
Kaynakları Yönetimi İle İlişkisi
Yetişmiş
ve nitelikli insan gücü her sektörde olduğu gibi, lojistik sektöründe de
başarının anahtarlarından birisidir.
Lojistik
çalışanlarının işe alımı, kariyer gelişimini, tazminatlarının ödenmesini, özlük
ve emeklilik hakları gibi konular insan kaynakları yönetimi ile doğrudan ilgili
olan başlıca konulardır.
Lojistik
sektöründe yedi gün yirmi dört saat çalışıldığı ve bu faaliyetlerinin
birçoğunun online kontrol gerektirdiği düşünüldüğünde, lojistik yönetiminde
insana yapılacak yatırımın ne denli önemli olduğunu anlaşılmaktadır.
TZY’nin
Postmodern Yönetim Yaklaşımları İle İlişkisi
TZY’nin
postmodern yönetim kavram ve uygulamalarıyla yakın ilişki içerisindedir. Bu
ilişkilerin aydınlatılması; lojistik ve TZY yöneticilerin eski problemlere yeni
bakış açısı geliştirme ve etkili örgütsel strateji oluşturma konusunda’’ alet
çantalarını’’ genişletecektir. Bu bağlamda ilerleyen başlıklarda kapsanan
postmodern görüş ve uygulamalar aşağıda sıralanmaktadır.
·
Dış kaynaklarla yönetim
·
Çekirdek yetenek
·
Kıyaslama
·
Toplam kalite yönetimi
·
Şebeke organizasyon
·
Yığışım organizasyonu
·
Değişim mühendisliği
·
İttifaklar
·
Küçülme
·
Yalın düşünce ve yalın yönetim
·
Sanal organizasyonlar
·
Tam zamanında üretim ve seri uyarlama (just
in time-mess customization)
·
Yeni ekonomi ve e-ticaret
Tedarik
Zinciri Yönetimi Ve Çekirdek Yetenek
Çekirdek
yetenek, bir işletmeyi başka işletmelerden ayıran, işletmenin vizyonunu
gerçekleştirmede temel rol oynayan, rakipler tarafından kolayca taklit
edilemeyen bilgi, beceri ve yeteneği ifade etmektedir.
TZY-Tam
Zamanında Üretim (JIT) Ve Seri Uyarlama
Tam
zamanında üretim kısaca gerekli miktar, zaman ve kalitede üretim yapılarak
yüksek düzeyde stok tutulmasının olumsuzluklarını önlemeye yönelik bir üretim
yönetimi yaklaşımıdır.
TZY-Yeni
Ekonomi Ve E-Ticaret
Günümüzde
işletmeler, özellikle değer yaratan tüm e-uygulamaları ile olayların
senkronizasyonunu ve lojistik faaliyetleri hızlandırarak, doğru vermeye katkı
sağlamaktadırlar. Bu konudaki gelişmeler, e-ticaret uygulamalarının işletmeler
için stratejik bir üstünlük yarattığı kadar, finansal bir statü ve bir
saygınlık imajı da yarattığını göstermektedir. Dahası e-ticaret geliştikçe RFID
uygulamalarının çok daha ileriye gideceği ve tedarik zincirinin güvenliğini
sağlamada önemli bir araç olabileceği belirtilmektedir.
TZY’nin
Ekonomi İle İlişkisi
Modern
lojistik ve ekonomik büyüme arasında çift yönlü ve pozitif bir ilişki
bulunmaktadır. Bir taraftan modern lojistik endüstrisinin hareketlenmesi hemen
her sektörde ulusal ekonomik büyümeyi uyarırken ekonomik performansın artması
da lojistiğe olan talebi uyarmaktadır.
TYZ’NİN
DİĞER İŞLETME FONKSİYONLARI İLE İLİŞKİSİ
Pazarlama
İle İlişkisi
1980’lerden
1990’ların başına değin entegre pazarlama yaklaşımlarının temelinde örgütler
için rekabetçi bir avantaj oluşturduğu açıkça anlaşılmıştır. Doğal olarak
pazarlama karmasının kritik unsurlarından olan dağıtım fonksiyonu başta olmak
üzere; lojistik faaliyetlerin pazarlama yönetimi içerisinde kritik bir rol
oynadığı, TZY uygulamaları ile pazarlama faaliyetlerinin birbiri ile
koordinasyon içerisinde yürütülmesinin ve lojistikçiler ile pazarlamacıların
işbirliği çalışmalarının, servis operasyonlarının etkililiğini artırarak
rekabet avantajı yarattığı ifade edildi.
Son
yıllarda pazarlama lojistik ve TZY disiplinlerinde yayımlanan bilimsel
dergilerde üzerinde durulan ilişkinin tartışılmasına yönelik şu tespitlere
ulaşılmıştır;
·
Pazarlama ve TZY müşteriler ile doğrudan
ilişki içerisinde olan ve tüketiciler için değer yaratan birbiri ile yakından
ilişkili alanlardır.
·
Lojistik ve pazarlama kombinasyonu, örgütsel
kazanımlar için bir temel oluşturur, firmanın pazara entegrasyonunu hızlandırır
ve yüksek düzeyde müşteri tatmini sağlar.
·
TZY ve pazarlama ittifakı, müşterilerin özel
beklentilerini tüketici talebinden fabrika hattına kadar planlara etkili bir
şekilde yansıtılması için kaçınılmazdır.
Üretim
Yönetimi İle İlişkisi
Üreticiler
bir taraftan müşterilerin yeni ürün baskısı yanında, gittikçe artan kalite ve
hız beklentileri doğrultusunda, pazara talebe uygun mal sürmek, diğer taraftan
da optimum stok düzeyini sağlayarak, maliyetleri de azaltmak zorundadır. Üretim
ve lojistik arasında; üretim pazarlama, yer seçimi, satın alma kararlarının,
Pazarlama ve lojistik arasında ise; müşteri hizmetleri, fiyatlandırma ve satış
yeri kararlarının birbiri ile etkileşim içerisinde olduğunu görmekteyiz.
Finansman
Ve Muhasebe İle İlişkisi
Lojistik;
diğer fonksiyonlarla maliyet alışverişleri doğrultusunda karar alan, yani
maliyetleri veri olarak işleyen bir alt sistemdir. Bu nedenle lojistik ile
muhasebenin en yakın ilişkisi, maliyet konusudur. Örneğin lojistik yöneticisi,
finans yöneticisi ile stoklarını sık sık koordine etmek durumundadır. Çünkü;
stoğa gereğinden fazla bağlanan para bir fırsat maliyetidir. Sonuçta, iyi
tasarlanmış bir lojistik sistem, firmanın finansal kontrolüne doğrudan ve büyük
bir katkı sağlayacaktır.
TZY’nin
Mühendislik Bilimleri İle İlişkisi
Gelişim
süreci içerisinde, önceleri tedarik zincirine ilgi; verimlilik, imalat ve
imalata dayalı operasyonel konular nazarında mühendislik temelli oluşmuştur.
Walker, tedarik zinciri
yönetimini küresel düzeyde müşterilerine daha iyi hizmet sunabilmek için ürün
bilgi ve nakit akışlarının mühendislik temelinde organize edilmesi ve
yönetilmesi olarak görmüştür. İlerleyen zamanlarda insan beynini ve nöral ağ
yapılarını anlamaya ve onu taklit etmeye çalışan bilgisayar sistemlerinin,
özünde bir ağ ve süreçler zinciri olan lojistik ve tedarik zinciri
araştırmalarına ilgisi artmıştır.
SONUÇ:
Lojistik ve Tedarik
zinciri yönetimini diğer bilimsel disiplinlerle ilişkisini örnekler vererek
açıklamaya çalıştım. Ayrıca TZY’nin ilerleyen zamanlarda ki ağ ve süreçler
zincirine de katkısını öğrendim.
UMARIM BU YAZIM SİZLERE VE LOJİSTİK ALANINA İLGİ DUYAN KİŞİLERE BİR ŞEYLER KATMIŞTIR ŞİMDİDEN TEŞEKKÜRLER YORUM YAPIP BENİ TAKİP EDERSENİZ ÇOK SEVİNİRİM :)
Yorumlar
Yorum Gönder